Dy liderët botërorë, Presidenti i SHBA Joe Biden dhe Presidenti i Kinës Xi Jinping u takuan së bashku në një samit virtul, pra nëpërmjet videos të hënën në mbrëmbjë.
Sipas CNN, ndërsa bisedimet po zhvilloheshin, Biden ishte i ulur në krye të tryezës së dhomës së Roosevelt ndërsa Xi ishte i paraqitur një ekran televiziv brenda “Sallës së Madhe Popullore” në Pekin.
“Ne kemi shpenzuar shumë kohë duke folur me njëri-tjetrin dhe shpresoj se mund të kemi një bisedë të sinqertë edhe sonte,” tha Biden.
Xi dukej po aq miqësor dhe e quajti Biden mikune tij të vjetër. Ishte një fillim i mbarë për disa prej bisedimeve më kritike të presidencës së Biden, duke pasur parasysh përkeqësimin e lidhjeve midis Uashingtonit dhe Pekinit dhe realitetit, të pranuar nga zyrtarët e administratës, se menaxhimi i marrëdhënieve të SHBA-së me Kinën do të jetë objektivi më kritik ndërkombëtar i Bidenit.
“Megjithëse nuk është aq i mirë sa një takim ballë për ballë, jam shumë i lumtur që shoh mikun tim të vjetër”, tha Xi ndërsa samiti po zhvillohej.
Përshëndetjet e dashura përfundimisht u bënë më serioze ndërsa Biden ngriti shqetësime për të drejtat e njeriut, agresionin kinez ndaj Tajvanit dhe çështjet tregtare. Gjatë gjithë kohës, udhëheqësit u përfshinë në një “debat të shëndetshëm dhe konstruktiv”, sipas një zyrtari të lartë të administratës, i pranishëm në diskutime. Zyrtarët thanë se samiti tre orë e gjysmë, i cili zgjati më shumë se sa ishte planifikuar, u dha dy liderave mundësi të mjaftueshme për të devijuar nga pikat e tyre të përgatitura të bisedës. Toni mbeti i respektueshëm dhe i drejtpërdrejtë sipas zyrtarëve. Por samiti i shumëpritur nuk solli asnjë përparim të madh dhe zyrtarët hodhën poshtë nocionin se samiti kishte për qëllim të lehtësonte atë që është bërë një marrëdhënie gjithnjë e më e tensionuar.
“Unë nuk mendoj se qëllimi ishte veçanërisht për të lehtësuar tensionet, ose se ky ishte rezultati. Ne duam të sigurohemi që konkurrenca të menaxhohet me përgjegjësi, se ne kemi mënyra për ta bërë këtë. Presidenti ka qenë mjaft i qartë se do të angazhohet në atë konkurrencë të ashpër”, tha më pas zyrtari i lartë i administratës.
Bidenit shpesh i pëlqen të përmendë dhjetëra orët dhe mijëra kilometrat që kaloi me Xi-në kur të dy shërbenin si zëvendëspresidentë të vendit të tyre. Ai pretendohet se ka kaluar më shumë kohë me presidentin kinez se çdo lider tjetër botëror. Por gjërat kanë ndryshuar që kur Biden, siç i pëlqen të kujtojë, ishte duke darkuar me Xi në Rrafshnaltën Tibetiane. Tani, dy ekonomitë më të mëdha në botë janë të përfshira në tensione të ashpra mbi tregtinë, agresionin ushtarak dhe të drejtat e njeriut. Dhe Biden, i cili inicioi samitin virtual të së hënës në mbrëmje, e gjen veten në një përballje të hapur me liderin më të fuqishëm të Kinës në dekada.
Gjatë samitit, secili prej tyre tregoi histori nga koha e udhëtimit me njëri-tjetrin, ndonjëherë duke cituar fjalët e njëri-tjetrit nga ajo epokë sipas një zyrtari të lartë të administratës. Ndërsa bisedimet po vazhdonin, Biden tha se ai priste të diskutonte një axhendë të gjerë dhe thelbësore.
“Siç e kam thënë më parë, mua më duket se përgjegjësia jonë si udhëheqës të Kinës dhe Shteteve të Bashkuara është të sigurojmë që konkurrenca midis dy vendeve tona të mos kalojë në konflikt, qoftë e qëllimshme apo e paqëllimshme. Thjesht konkurrencë e drejtpërdrejtë,” tha Xi përmes një përkthyesi.
“Më duket se duhet të vendosim disa kufij të sensit të përbashkët, të jemi të qartë dhe të sinqertë aty ku nuk pajtohemi dhe të punojmë së bashku aty ku kryqëzohen interesat tona. Ne kurrë nuk largohemi duke pyetur veten se çfarë po mendon personi tjetër”, vazhdoi Biden, duke kërkuar të komunikohet sinqerisht dhe drejtpërdrejtë mbi gamën e temave për të diskutuar.
Më pas, Shtëpia e Bardhë tha se Biden ngriti shqetësime për abuzimet e të drejtave të njeriut kundër pakicës ujgure në Provencen perëndimore të Xinjiang dhe në Tibet. Tajvani, i cili ka qenë një burim tensioni në rritje gjatë muajve të fundit, ishte një temë e diskutimit të gjerë gjatë samitit. Biden theksoi rëndësinë e politikës “One China” ose e përkthyer “Një Kinë” dhe ishte i drejtpërdrejtë në shqetësimet e tij për sjelljen kineze që kërcënon stabilitetin në ngushticën e Tajvanit. Por ai nuk vendosi asnjë nga kufijtë e rinj të referuar në fillim të bisedimeve.
Në lidhje me Covid-19, Biden ripohoi rëndësinë e transparencës në parandalimin e shpërthimeve të ardhshme të sëmundjeve, një shenjë për mosgatishmërinë e Kinës për të lejuar një hetim ndërkombëtar mbi origjinën e pandemisë aktuale. Dhe ai ngriti temat ku SHBA dhe Kina mund të bashkëpunojnë, duke përfshirë ndryshimin e klimës. Së fundmi, të dy vendet befasuan vëzhguesit në bisedimet e klimës COP26 në Skoci me një zotim të përbashkët për të ulur emetimet.
Pas spekulimeve se Xi mund ta përdorë takimin për të ftuar Biden në Lojërat Olimpike Dimërore të Pekinit, zyrtarët thanë se tema nuk u diskutua. Zyrtarët e Shtëpisë së Bardhë kishin shpresuar se një ceremoni e madhe e nënshkrimit të projektligjit të infrastrukturës dypartiake prej 1 trilion dollarësh për një paketë të re masive të punëve publike, e cila ndodhi disa orë përpara samitit virtual të Biden, do të ndihmonte në sinjalizimin e përparimit në bazën kryesore të politikës së tij të jashtme, të dëshmosh se demokracitë mund të japin rezultate më efektive se autokracitë si Kina. Ai kishte planifikuar ta detajonte paketën e re të infrastrukturës për Xi.
Fakti që projektligji u miratua me ndihmën e disa republikanëve duke përmbushur premtimin e Bidenit për të punuar jashtë linjave partiake ndihmon në mbajtjen e premtimit të tij për të provuar se demokracitë mund të funksionojnë. Megjithatë, ai ende hyri në bisedime në një moment të dobësuar politikisht. Partia e tij performoi keq në zgjedhjetkëtë muaj në Virxhinia dhe sondazhet vazhdojnë të tregojnë vlerësimin për të në një nga nivelet më të ulëta të presidencës së tij. Kjo është në kontrast të fortë me Xi, konsolidimi i pushtetit të të cilit në Kinë u “çimentua” javën e kaluar kur Partia Komuniste Kineze miratoi një rezolutë historike që e ngriti atë në rang me dy paraardhësit e tij më të fuqishëm, Mao Zedong dhe Deng Xiaoping. Zyrtarët thanë se përmirësimi i statusit të Xi-t vetëm sa rriti imperativin e një përballje me Biden.
Pothuajse çdo çështje ku Biden është fokusuar, brenda dhe jashtë vendit, ka lidhje me Kinën. Çështjet e zinxhirit të furnizimit që po nxisin inflacionin në vend mund të gjurmohen pjesërisht tek mungesat në uzinat kineze. Luftimi i ndryshimeve klimatike kërkon pranim nga Xi, i cili ka treguar gatishmëri për t’u partnerizuar me Biden për këtë çështje. Menaxhimi i problemeve globale si Koreja e Veriut dhe Irani përfshin secila koordinim me Pekinin.
Biden është një adhurues i takimeve personale dhe u ankua në fillim të presidencës së tij se samitet virtuale, ku liderët e huaj janë të fiksuar në ekranet video nuk mund të përcjellin “kiminë” e të ndenjurit ballë për ballë. Zyrtarët amerikanë thonë se takimet lider-me-lider janë edhe më të rëndësishme me Xi, rrethi i brendshëm i të cilit është bërë gjithnjë e më i vogël dhe që tani zotëron një nivel historik të pushtetit. Gjatë verës, shpresohej të organizohej një takim mes dy liderave në samitine këtij viti të G20 në Romë. Por Xi nuk është larguar nga Kina për gati dy vjet, pjesërisht për shqetësimet e Covid-19. Kështu që Biden u vendos në një samit virtual si një mënyrë për të çuar përpara dy bisedat e tij të mëparshme telefonike me Xi.
