GJEORGJI– Arkeologët në Gjeorgji kanë gjetur një dhëmb 1.8 milion vjeçar që i përket një specieje të hershme të njeriut që sipas tyre çimenton rajonin si shtëpinë e një prej vendbanimeve më të hershme parahistorike njerëzore në Evropë, dhe ndoshta kudo jashtë Afrikës.
Sipas Guardian, dhëmbi u zbulua pranë fshatit Orozmani, i cili shtrihet rreth 60 milje në jug-perëndim të kryeqytetit të Gjeorgjisë, Tbilisi, dhe është afër Dmanisi, ku kafka njerëzore të datuara në 1.8 milion vjeç u gjetën në fund të viteve 1990 dhe fillim të viteve 2000.
Gjetjet e Dmanisi ishin zbulimi më i vjetër i tillë kudo në botë jashtë Afrikës dhe ndryshuan të kuptuarit e shkencëtarëve për evolucionin e hershëm njerëzor dhe modelet e migrimit. Zbulimi i fundit në një vend rreth 12 milje larg ofron akoma më shumë prova se zona malore e Kaukazit jugor ishte ndoshta një nga vendet e para që njerëzit e hershëm u vendosën pas migrimit nga Afrika, thanë ekspertët.
“Orozmani, së bashku me Dmanisi, përfaqëson qendrën e shpërndarjes më të vjetër të njerëzve të vjetër, ose Homo-t e hershëm, në botën jashtë Afrikës”, tha Qendra Kombëtare Kërkimore e Arkeologjisë dhe Prehistorisë së Gjeorgjisë.
Giorgi Bidzinashvili, udhëheqësi shkencor i ekipit të gërmimit, tha se mendonte se dhëmbi i përkiste një “kushëriri” të Zezva dhe Mzia, emrat e dhënë njerëzve, kafkat e fosilizuara pothuajse të plota 1.8 milion-vjeçare të të cilëve u gjetën në Dmanisi.
Jack Peart, një student britanik i arkeologjisë që gjeti dhëmbin në Orozmani, tha: “Ndikimet jo vetëm për këtë vend, por për Gjeorgjinë dhe historinë e njerëzve që u larguan nga Afrika 1.8 milion vjet më parë janë të mëdha. Ajo e forcon Gjeorgjinë si një vend vërtet të rëndësishëm për paleoantropologjinë dhe historinë njerëzore në përgjithësi.”
Fosilet më të vjetra Homo kudo në botë datojnë rreth 2.8 milion vjet më parë – një nofull e pjesshme e zbuluar në Etiopinë e sotme. Shkencëtarët besojnë se njerëzit e hershëm, një specie gjuetar-mbledhës i quajtur Homo erectus, ndoshta filluan të migrojnë nga Afrika rreth 2 milion vjet më parë. Mjetet e lashta të datuara rreth 2.1 milion vjet janë zbuluar në Kinën moderne, por vendet gjeorgjiane janë shtëpia e mbetjeve më të vjetra të njerëzve të hershëm të gjetur ende jashtë Afrikës.
