TIRANA- Kryeministri Edi Rama ka mbajtur një fjalim përmes një lidhjeje online drejtuar samitit të mbledhur me liderët e BE-së sot në Kiev. Rama tha se diçka e rëndësishme ka ndodhur në sferën globale dhe bëhet fjalë për udhëheqjen e re të SHBA-ve. Ai iu drejtu liderëve europianë duke i thënë se janë mbledhur në Kiev sikur asgjë s’ka ndodhur.
Rama tha se kontinenti i Europës duhet të ketë tani më një trend të ri diplomacie. Ai preku çështjen e ndjeshme, faktin që Uashingtoni dhe Moska kanë nisur negociata për një marrëveshje dhe rrezikun që Ukraina të mbetet jashtë këtyre bisedimeve, me mundësinë që t’i imponohet një zgjidhje e padrejtë.
“Siç fola me presidentin Zelensky në bisedën tone telefonike, unë mendoj se Europa si kontinent duhet të ketë tani më një trend të ri të diplomacisë përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Turqinë, vendet e Bashkimit Europiane patjetër dhe të marrë pozicionin e saj përballë gjithckaje që po ndodh. Duhet të ketë një qëndrim pasi po tregon paqëndrueshmëri për opinionin publik gjithcka që po bëhet në këtë mbledhje apo samit që është dicka e bërë më parë”, tha Rama.
Rama ritheksoi mbështetjen e Shqipërisë për Ukrainën dhe aleatët e saj. Ai shtoi se kishte dyshime nëse samiti po trajtonte vetëm gjysmën e problemit, atë ushtarak, duke lënë pas dore realitetin e ri politik dhe diplomatik.
FJALA E RAMËS:
Unë nuk mund të qëndroj pa menduar dhe pa ngritur pyetje në atë se çfarë shoh në këtë takim. Europa është mbledhur në Kiev sikurse asgje s’ka ndodhur. Kjo më duket mua si një takim i regjistruar tri muaj më parë, një vit më parë apo qoftë edhe dy vite më parë. Nuk jam i sigurt nëse ky është rasti. Diçka e rëndësishme ka ndodhur siç ju e dini. Është udhëheqja e re në SHBA. Ajo çfarë pyes është a do të ndihmohet Ukraina në mënyrë efikase dhe mbi të gjitha sa mund të bëjmë ne se bashku.
Ose e thënë ndryshe ju kërkoj ndjesë se e di që është Europa e para dhe vende të tjera të mëdha dhe jo Shqipëria. Une pyes në cfarë mënyre mund të bëhet Europa efikase për të mbrojtur veten e saj dhe të marrë vendimet më të mira për dicka që po ndodh tani, që janë negociatat mes Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara. Nuk jam i sigurtë nëse të thuash vetëm se do të rrisim shpenzimet e mbrojtjes dhe shpenzimet ushtarake do të na çojë ne në pikën e duhur. Ky është vetëm opinion im i thjeshtë dhe modest ndodhta jam edhe gabim.
Siç fola me presidentin Zelensky në bisedën tone telefonike, unë mendoj se Europa si kontinent duhet të ketë tani më një trend të ri të diplomacisë përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Turqinë, vendet e Bashkimit Europiane patjetër dhe të marrë pozicionin e saj përballë gjithckaje që po ndodh. Duhet të ketë një qëndrim pasi po tregon paqëndrueshmëri për opinionin publik gjithcka që po bëhet në këtë mbledhje apo samit që është dicka e bërë më parë.
Ne po shohim qe SHBA po negocion me Rusinë dhe Ukraina është lënë jashtë dhe më pas mund të perballem me faktin që Kievi duhet të perballet me diçka. Ne kemi qenë për një kohë të gjatë të sistemit autopilot Amerikan dhe tani ky sistem është fikur dhe askush nuk e di sesa do të zgjasë diçka e tillë. Kjo është koha për të pasur nje refleksion me të gjerë përtej se çfare do të bëjmë në lidhje me suportin ushtarak apo prodhimin e armëve. Të gjitha këto janë të nevojshme por nuk janë mjaftueshëm.
Me të gjitha këto që thashë dua të ripërsëris se ne jemi plotësisht në mbeshtjetej të Ukrainës dhe të çdo vendimi të mirë që do të merret për te ne këtë hapësirën tonë. Megjithate disa dyshime për faktin se ne po flasim këtu për gjysmën e historisë dhe jo për gjysmën tjetër ekzistojnë. Dhe ne po merremi gjithashtu me gjysmën e problemit që është ndihma ushtarake dhe nuk po merremi me gjysmën tjetër që është politika dhe diplomacia.
Ky mendim që kisha mendova se duhej ndarë dhe ju kerkoj ndjesë sërisht që rëndësia e vendit tim në këtë proces nuk është aq i madh sa të mund të ndryshojmë ndonjë gjë, megjithatë mendimi im është vetëm një ushqim për të pasur disa mendime të tjera sepse nëse gjëja do të shkoj kështu herët apo vonë vendet perendimore do duhet të përballen me opinione publike që mund të sjellin rënie të forcave demokratike në kontinentin tonë.
