Irani mund të prodhojë uranium të pasuruar mjaftueshëm për një bombë bërthamore në “rreth 12 ditë”, paralajmëroi të martën një zyrtar i lartë amerikan, ndërsa ligjvënësit shprehën gjithashtu shqetësim të thellë.
Nën Sekretari i Mbrojtjes për Politikën, Colin Kahl e bëri komentin në një seancë dëgjimore të Dhomës së Përfaqësuesve kur u kërkua nga një ligjvënës republikan pse administrata Biden kishte kërkuar të ringjallte marrëveshjen, Planin e Përbashkët Gjithëpërfshirës të Veprimit (JCPOA).
“Për shkak se përparimi bërthamor i Iranit që kur u larguam nga JCPOA ka qenë i jashtëzakonshëm. Në vitin 2018, kur administrata e mëparshme vendosi të largohej nga JCPOA, Iranit do t’i duheshin rreth 12 muaj për të prodhuar materiale të zbërthyeshme me vlerë të një bombe. Tani do të duheshin rreth 12 ditë”, u tha ligjvënësve Kahl, zyrtari i tretë i rangut të Departamentit të Mbrojtjes.
Në të njëjtën kohë, një zyrtar tjetër i departamentit të mbrojtjes paralajmëroi se Republika Islamike është kthyer në një “kërcënim global”.
Irani filloi të shkelte kufirin e pasurimit të JCPOA të vendosur në 3.67 për qind në vitin 2019 kur administrata Trump vendosi sanksione të plota për eksportin e naftës. Por derisa administrata Biden erdhi në detyrë, pasurimi më i lartë kishte qëndruar në rreth 5 për qind. Në fillim të vitit 2021, Teherani ashpërsoi pozicionin e tij dhe tha se do të fillonte pasurimin e uraniumit në pastërtinë 20 për qind, pasi administrata e re amerikane sinjalizoi gatishmërinë e saj për të hapur bisedimet për të ringjallur JCPOA. Më vonë Irani rriti pasurimin në 60 për qind, i cili nuk ka përdorim civil.
Zyrtarët amerikanë kanë vlerësuar në mënyrë të përsëritur kohën e shpërthimit të Iranit – sa kohë do të duhej për të marrë materialin e zbërthyeshëm për një bombë nëse vendosi – në javë, por nuk kanë qenë aq specifike sa ishte Kahl.
Mbikëqyrësi bërthamor i OKB-së, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) që monitoron programin bërthamor të Iranit u citua të martën të ketë konfirmuar se inspektorët e saj kanë gjetur gjurmë të uraniumit të pasuruar në 84 për qind – vetëm një hap i shkurtër nga pasurimi 90 për qind i nevojshëm për materialin bombë. .
Shumë ligjvënës nga të dy anët e rreshtit kundërshtojnë heqjen e sanksioneve ekonomike të SHBA-së ndaj një vendi që është i angazhuar në represion brenda dhe “aktivitete keqdashëse” jashtë vendit, duke përfshirë armatimin e Rusisë me drone dhe ndoshta me armë të tjera.
Ndërkohë, Zëvendës Ndihmës Sekretari i Mbrojtjes Dana Stroul u tha gazetarëve gjatë një telefonate në media të martën se SHBA dhe aleatët e saj po lëvizin për ta trajtuar Republikën Islamike si një kërcënim global, për shkak të aleancës së saj ushtarake në rritje me Rusinë.