Bashkë me fushatën e vaksinimit kundër koronavirusit, kërkesa për “pasaporta vaksinimi” për udhëtimet ndërkombëtare po futet në agjendën botërore. Shumë vende kanë ndërmarrë hapat e parë dhe kanë bërë plane në lidhje me këtë çështje. Sidoqoftë, nuk duhet të neglizhohet se ekziston një rrezik i madh që vendimet e qeverive për këtë çështje të çojnë në perceptimin e diskriminimit të shoqërive që kanë luftuar prej kohësh me problemet e pandemisë.
Komiteti i Emergjencave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, rekomandon që të mos vendoset një kërkesë për pasaporta vaksinimi, për udhëtarët ndërkombëtare, por të vazhdojë urgjenca globale. Kjo për shkak të varianteve të reja të koronavirusit. Nga ana tjetër, kërkesa për të provuar se jeni vaksinuar për të hyrë në vende të caktuara, nuk është e re.
Njerëzit që kanë udhëtuar prej shumë kohësh, u është dashur të provojnë se janë vaksinuar kundër sëmundjeve të tilla si i verdhi, rubeola dhe kolera.
Brian Behlendorf, drejtori ekzekutiv i Fondacionit Linux i Shëndetit Publik, një organizatë e përqendruar në teknologji që ndihmon luftën kundër Covid-19, bëri një deklaratë të jashtëzakonshme për BBC për këtë çështje.
“Kushdo që udhëton ndërkombëtarisht në vendet që kërkojnë vaksinim kundër malaries, difterisë dhe sëmundje të tjera, ka marrë një karton të verdhë. Prindërit me fëmijë në shkollat publike duhet të provonin se fëmija i tyre ishte vaksinuar. Kjo nuk është asgjë e re”, tha Behlendorf.
Disa kompani ajrore ndërkombëtare kanë njoftuar se do të fillojnë të përdorin kartën digjitale të udhëtimit, të zhvilluar nga Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror, për të siguruar një dokument që udhëtarët janë vaksinuar ose testuar për Covid-19.
Por, çfarë mendojnë vendet për pasaportën e vaksinimit kur as 10% e popullsisë botërore nuk është vaksinuar ende? Le të shohim shkurtimisht!
Bahreini, u bë vendi i parë që filloi përdorimin e një pasaporte digjitale të vaksinimit kundër koronavirusit. Turqia ka thënë se do ta diskutojë me orgnizatën e jashtme. Ndërsa Suedia dhe Danimarka kanë njoftuar se do ta lëshojnë pasaportën për të lejuar qytetarët të udhëtojnë jashtë vendit. Danimarka ka thënë se do të publikojë një regjistër të arritshëm për të kontrolluar statusin e vaksinimit të një personi. Qeveria daneze synon të bëjë më shumë hulumtime dhe të zhvillojë programin përpara se të marrë një vendim përfundimtar nëse pasaportat e vaksinimit mund të përdoren për më shumë sesa thjesht për udhëtim jashtë vendit.
Qeveria britanike, sipas Nadhim Zahawi, zëvendësministri përgjegjës për vaksinat në Mbretërinë e Bashkuar, nuk po e konsideron pasaportën e vaksinimit. Ai tha se ata që udhëtojnë që duhet të provojnë vaksinimin e tyre me një dokument të marrë nga mjeku i familjes, informon abcnews.al.
Ndërsa Greqia ka thënë se do t’i hapë kufijtë e saj për ata që kanë një pasaportë vaksinimi dhe madje do të heqë dhe karantinën për ata që provojnë se janë vaksinuar. Kjo ka bërë që Ministria e Transportit, Ministria e Punëve të Jashtme dhe Ministria e Shëndetësisë në Britani të nisin punën për zhvillimin e një lloj certifikimi të vaksinave.
“Pasaporta e Gjelbër”, marrëveshja mes Greqisë dhe Izraelit
Zyrtarët izraelitë kishin sinjalizuar që një ‘pasaportë e gjelbër’ mund të zbatohej që do të lejonte njerëzit e vaksinuar të hanin në restorante, të shkonin në teatër dhe kinema, të udhëtonin dhe të përjashtoheshin nga karantina në udhëtimet ndërkombëtare. Një hap serioz është ndërmarrë në këtë drejtim.
Së fundmi, kryeministri grek dhe ai izraelit kanë njoftuar se kanë arritur një marrëveshje mbi përdorimin e kësaj pasaporte, mes dy vendeve.
Diferenca e ideve mes vendeve të Bashkimit Europian
Ndërsa Greqia ka qenë dakord për pasaportat e vaksinimit, në Francë, një nga vendet e BE ku hezitimi publik për vaksinim është i lartë, ka pasur kundërshtime pasi shihet si një mënyrë që të detyron të marrësh vaksinën.
Në Gjermani, nga ana tjetër, Këshilli i Etikës, një organ i pavarur që këshillon qeverinë, shprehu mendimin se vaksinuesve nuk duhet t’u jepet asnjë privilegj.
Situata në Kinë dhe Tajvan
Kina synon të përfundojë vaksinimin e 50 milionë njerëzve deri në mes të marsit. Autoritetet po planifikonin të shtonin të dhëna vaksinash në aplikacionet shëndetësore në telefon në mënyrë që ata të përjashtoheshin nga karantinat e aplikuara për të udhëtuar brenda vendit midis qyteteve dhe rajoneve, informon abcnews.al.
Sidoqoftë, ndërsa virusi filloi të përhapet me shpejtësi përsëri në disa rajone, këto plane raportohet se do të mbyllen tani për tani. Në Tajvan, dyshohet se vaksina do të zëvendësojë karantinën ose masa të tjera. Aktualisht, karantina 14-ditore për njerëzit që hyjnë në Tajvan vazhdon, pavarësisht nëse janë vaksinuar apo jo.
Po Amerika?
Nisma e Vaksinimit të Kredencialeve (VCI), e cila përfshin gjigantë të teknologjisë si Microsoft, Oracle, Salesforce dhe organizata të ndryshme shëndetësore nga SHBA, njoftoi se po punon për një pasaportë digjitale të vaksinimit, që mund të shkaktojë polemikë, informon abcnews.al. Sipas deklaratës me shkrim, “VCI ka punuar me parashikimin që qeveritë dhe kompanitë në të gjithë botën së shpejti do të kërkojnë prova se qytetarët janë vaksinuar”.
Rreziku më i madh: Testet e rreme
Një hulumtim i kryer nga BBC, zbuloi se në linjat e transportit ndërkombëtar, udhëtarët po përdorim shumë teste false të Covid. Kjo do të thotë që dokumentet e shtypura që provojnë se jeni vaksinuar mund të falsifikohen lehtësisht. Dokumentet janë në gjuhë dhe formate të ndryshme, gjë që e bën të vështirë kontrollimin.
Avantazhet dhe disavantazhet e ‘pasaportave të vaksinimit’
Avantazhet
– Inkurajon njerëzit: Pasaporta të tilla mund të shërbejnë si një motiv i fuqishëm që njerëzit të vaksinohen.
– Krijon mundësi dhe stimulon turizmin: Kompanitë që nuk mund të bëjnë udhëtime të caktuara biznesi për shkak të pandemisë duke lëshuar pasaporta vaksinimi mund të përfitojnë nga kjo mundësi.
– Ofron privilegje udhëtimi: Pasaportat gjithashtu mund të vlerësohen në aspektin e udhëtimeve ndërkombëtare. Të vaksinoheni do të thotë që keni më pak të ngjarë të infektoheni.
Disavantazhet
– Ju mund ta transmetoni virusin dhe nëse jeni vaksinuar: Shkencëtarët thonë se ende nuk ka asnjë provë konkrete që mund ta parandalojë riinfektimin pasi merrni vaksinën.
– Krijon diskriminim: Pasaporta të tilla do të ofrojnë privilegje për ata që janë vaksinuar dhe supozohet se janë të mbrojtur.
– Mosarritja e vaksinës bëhet viktimë: Duke qenë se administrimi i vaksinimit bazohet në një sistem prioritar, disa njerëz do të vaksinohen para të tjerëve.
– Rritni dokumentet e rreme: Pasaportat mund të inkurajojnë njerëzit që nuk janë vaksinuar ende ose që zgjedhin të mos vaksinohen për të marrë certifikim në tregun e zi.
