Përplasja mes Greqisë dhe Turqisë në Mesdhe ka qenë në qendër të vëmendjes në mediat e mbarë botës. Ndër to është edhe gazeta e njohur ndërkombëtarisht New York Times, e cila i ka kushtuar një artikull të posaçëm dhe ka analizuar këtë çështje. Që në hyrje të artikullit thuhet se sikur të mos mjaftonin problemet e shumta në botë, Greqia dhe Turqia kanë nisur një konflikt në Mesdheun Lindor. Në këtë “lojë të froneve”, vetëm Gjermania duket se ka ndikimin për të ndërmjetësuar në zbutjen e tensioneve, theksohet më tej në shkrim.
Në thelb të krizës, si në shumë grindje të tjera të rrezikshme në të gjithë globin, është energjia, posaçërisht depozitat e pasura të gazit të zbuluara gjatë dekadës së kaluar nën Mesdheun Lindor. Greqia pretendon se ishujt e saj të shumtë në atë rajon i japin asaj të drejta të vetme shpimi në ujërat përreth tyre, një qëndrim i mbështetur gjerësisht nga e Drejta Ndërkombëtare. Por Turqia thotë ndryshe dhe ajo ka dërguar anije, të shoqëruara nga anije luftarake, për të kërkuar gaz në Qipro.
Grindjet midis Greqisë dhe Turqisë nuk janë aspak të reja. Ajo që e komplikon këtë është se rezervat e gazit po shikohen nga shumë vende të tjera. Në parim, rezervat e mëdha duhet t’i bashkojnë ato vende për të kapur dhe ndarë pasuritë në brigjet e tyre. Në fakt, shumica e vendeve përfshirë Greqinë, Qipron, Izraelin, Egjiptin, Italinë, Jordaninë dhe madje edhe Palestinën, kanë bërë pikërisht këtë gjë.
Turqia, megjithatë, e ka gjetur veten të përjashtuar, pjesërisht për shkak të pretendimeve territoriale të Greqisë, dhe pjesërisht sepse presidenti autoritar i Turqisë, Rexhep Tajip Erdogan, ka kundërshtuar shumë nga aleatët dhe miqtë e tij me sjelljen e tij agresive në Siri, Libi dhe në vend. Ndërlikimi i mëtejshëm i situatës është se Turqia është anëtare e NATO-s, por jo e Bashkimit Evropian; Qiproja është anëtare e Bashkimit Evropian por jo e NATO-s; dhe Greqia është anëtare e të dyve, duke krijuar besnikëri të mbivendosura dhe konfliktuale, thuhet më tej në artikull.
Një përpjekje nga Gjermania për të zgjidhur këtë nyjë Gordiane u themelua kur Greqia njoftoi një marrëveshje energjie me Egjiptin, që në mënyrë efektive pretendonte të drejtat në një zonë të gjerë të detit, në përgjigje të një marrëveshjeje të ngjashme midis Turqisë dhe Libisë. Turqia shpejt filloi të eksploronte përsëri operacionet e saj të monitoruara nga një fregatë detare greke.
Më 12 gusht, luftanija greke arriti të përplaset me një anije luftarake turke, dhe gjërat shpejt u nxehën. Franca, tashmë e zemëruar me Turqinë për mbështetjen e saj për fraksionin në Libi që Franca nuk e mbështet, dërgoi disa avionë luftarakë dhe anije luftarake dhe aktualisht po bën stërvitje ushtarake me Greqinë, Qipron dhe Italinë për të parandaluar kërkimet e mëtejshme nga Turqia.
Ajo që është e veçantë në këtë krizë është se konkurrenca për lëndët djegëse fosile duhet t’i jepte vendin deri tani konkurrencës mbi mënyrën e ndalimit të përdorimit të tyre, veçanërisht midis vendeve që janë nënshkruar në marrëveshjen e klimës së Parisit.Megjithëse e drejta ndërkombëtare është kryesisht në anën e Greqisë në mosmarrëveshjen detare, ka vend për negociata dhe kërkimet e Turqisë në ujërat e diskutueshme nuk kanë kaluar ende një vijë të kuqe ligjore.
Burimi: New Tork Times|JOQ Albania
